Te Ako Noa / Akoranga Tūturu

E whakarato ana a Te Kura i te ako Tirohanga Whānui ki ia ākonga tūturu me ia ākonga taiohi (16 ki te 19 ngā tau).

Mā te ako Tirohanga Whānui ko koe, te ākonga, kei te pokapū. He ara e āta whakawhaiarotia ai ō ako mā ngā mahere e aro ana ki ō kaingākautanga, ō wawata me ō pūmanawa.

Mā koutou ko tō whānau ko tō kaitohutohu Te Kura e hoahoa tētahi hōtaka ako e hāngai ana ki a koe, ka tūhono atu hoki ki te ao tūturu.

Ko tētahi āhuatanga hira o te ako Tirohanga Whānui ko tō whai wāhi atu ki te hapori whānui ki te whakawhānui, whakarei me te whakakaha i ō akoranga. Kei roto i tēnei ko ngā mahi pēnei i te uiui i tētahi mātanga o te hapori mō tētahi kaingākautanga pātahi tae atu ki te whakahaere i tētahi kaupapa wā roa ā-hapori. E kīia nei tētahi wāhanga o te ako Tirohanga Whānui ko te 'Wehe mō te Ako'.

Kua kitea e mātou te huhua o ngā rangatahi e tino whakapau kaha ana i roto i ō rātou hapori ki te whakaputa i ngā panoni takatika, ki te torotoro aramahi rerekē, me te ako mō rātou anō hei wāhi o ō rātou hōtaka ako. Ka puta pea i aua wheako te tūāpapa e hira ana ki ngā ākonga i tā rātou nekenga ki tua i Te Kura.

Mātakihia tētahi ataata mō te ako Tirohanga Whānui

E whakarato tonu ana mātou i ngā hōtaka ako kounga ki ngā ākonga e whai ana i te marau kotahi, ngā marau e rua rānei, kaua ko tētahi hōtaka Tirohanga Whānui katoa. Kei roto i tēnei ngā hōtaka pēnei i te whakaakoranga paparua, te Kura Raumati rānei, me ngā ākonga e whakauru ana me te aro whāiti ki ngā akoranga marau takitahi; te whakaea i ngā hiahia o tēnā ākonga, o tēnā ākonga he wāhanga tino nui o tā mātou rapunga whakaaro mō te Tirohanga Whānui.

Ā mātou Mātāpono Tirohanga Whānui e rima: Kaupapa Whakahaere

He tauira ā-ao te ako Tirohanga Whānui, kua whakawhaiarotia e mātou mā ā mātou ākonga, ō rātou whānau, me tō tātou kura. E ahu mai ana ō mātou mātāpono e rima i ngā Tīkanga Māori me ngā mātāpono Tirohanga Whānui.

1. Whakamana - Mā te ākonga me te whānau e whakahaere

Mā ngā ākonga me ō rātou whānau e arataki tā rātou whai wāhi me ō rātou ako, mā te tāpiri haere ki runga i ngā tūāpapa marautanga mārō.

2. Kotahitanga – Oranga

Ka ako ngā ākonga mā te whānuitanga o ngā whai wāhitanga ako kōmitimiti tērā ka tautoko i te whanaketanga torowhānui.

3. Whaitake – Hāngaitanga

E whakahaere ana ngā tūmanako, ngā kaingākautanga, ngā hiahia me ngā horopaki o ngā ākonga i ō rātou akoranga.

4. Whakawhanaungatanga – Ngā hononga

E ako ana ngā ākonga mā ngā horopaki o te whānau, Te Kura (tuihono, kanohi ki te kanohi) me te hapori mā te tautoko a te whānuitanga o ngā tāngata rerekē, tae atu ki ngā Kaitohutohu Ako, ngā kaiako, ngā kaiakopono, ngā aropā me ngā whānau.

5. Māramatonutanga - Pākahatanga

E tautokona ana ngā ākonga kia tutuki ā rātou whāinga mā ngā hōtaka ako taunaki e pai ai ngā rauemi, kia āhei ai rātou te koke haere i ō rātou oranga me te kite wheako i te angitu ā muri atu.

Tō ako Tirohanga Whānui

Anei te ara e whai wāhi ai koe ki te ako Tirohanga Whānui...

Te tīmata

He wāhanga ā mātou ākonga wā kikī me ngā ākonga taiohi (16 ki te 19 ngā tau) o tō mātou whānau ako Tirohanga Whānui.

Ka whai kaitohutohu ako Te Kura koe, māna koe e tautoko i ō ako katoa.

Ko koe te iho o te ako Tirohanga Whānui, nō reira me kaha whai wāhi mai koe ki tēnei. I muri mai i te tīmatanga ka matapakihia tō ūnga ki tēnei.

Ka whakatenatena anō hoki i tō whānau kia whai wāhi mai, ahakoa he pākanga kiritahi tērā, he hoa tērā, tētahi atu e piri ai koe rānei e taea ai te matapaki i ō akoranga.

Te Whakaritenga - Te Whakaaetanga

Mā matou koe e tono kia whakaae ki Te Whakaritenga - Te Whakaaetanga. Koirā te whakaaetanga i waenga i ia ākonga, tōna Kaitohutohu Ako, me tōna whānau. Ka whakatakoto taua whakaaetanga i te āhua e mahi ai i te pātuitanga ako.

Mahere Ako Takitahi

Kei a koe tāu ake Mahere Ako Takitahi. Ka hono tēnei i ōu anō hiahia, kaingākautanga, tūmanakohanga hoki ki tō hōtaka ako. Mā tō kaitohutohu ako koe e tautoko ki te whakawhanake i tēnei. Mā mātou e whakauru tō whānau, tētahi atu rānei e kōwhiri ana koe ki te tautoko i a koe.

E hiahia ana mātou ki te whakapakari i ō pūmanawa me te āwhina atu kia tutuki ai ō whāinga. Ka panoni haere pea ō kaingākautanga me ō whāinga, ā, kei te pai tēnā - ka taea tō hōtaka te panoni haere anō.

Mō te nuinga o ngā ākonga kei roto tā rātou Mahere Ako Takitahi i Tōku Korowai, he wāhi i āta hoahoatia i roto i tā mātou taiao ako tuihono. Ko Tōku Korowai tō papa kāinga mō ō mahi ako katoa.

Ko koe tētahi o te hapori o ngā ākonga

Ko te pepeha o te ako Tirohanga Whānui ko 'tētahi ākonga takitahi i roto i te hapori o ngā ākonga'.

Ko te huinga tohutohu tētahi wāhanga hira o te Tirohanga Whānui. He rōpū ākonga te huinga tohutohu, me tō kaitohutohu ako Te Kura. He kaitohutohu ako tō tēnā, tō tēnā ākonga wā kikī i Te Kura.

Mō ia ākonga te huinga tohutohu, he wānanga e whakapakari hononga ai te ākonga ki ētahi atu ākonga, e tūhono ai hoki ki ō rātou akoranga. Ko te tūmanako, kia rite tonu tō tūhono i tētahi huinga tohutohu, kei reira tō kaitohutohu ako me tētahi rōpū ākonga.

Tērā tonu pea ka hui koe ki tō rōpū tohutohu i tētahi wāhi. Kei a mātou neke atu i te 100 pae huri noa i Aotearoa e whakahaere ai mātou i te hui kotahi, e rua rānei ia wiki. Tērā rānei, he hui tuihono pea.

E tūhonoa ana ō mahi ako ki te ao huri noa i Te Kura

Mā mātou koe e tautoko ki te ako mai i te ao, e kīia nei tēnei 'Te Wehe ki te Ako'. Tēnā pea he kaupapa kaingākau tēnei, he torotoro i ngā aramahi ka taea, he kōrerorero ki tētahi kaiakopono, he whai i tētahi kaingākautanga, he mahi tauira, he ara ako tuatoru rānei.

Ko tāu he huritao i ō akoranga me te whakanui i tō angitu

He whakatutuki anō hoki me te tiritiri i ō mātau ki ō akoranga. Tēnā pea ka pupuri i tētahi hautaka, ka hanga i te rātaka ataata, ka tuhituhi i ō whakaaro ki roto i Tōku Korowai, ka hanga whakaaturanga rānei mō tō haerenga ako. Ko tō mātou hiahia māu tōu ake hōtaka e hoahoa hei kaiwhaiwāhi tino hohe, kaua hei pāhihi noa iho.

Te wheako ako Tirohanga Whānui kei Te Kura

E mōhio ana mātou e pai ana te Tirohanga Whānui ki ā mātou ākonga. E mōhio ana mātou ki tērā, nā te mea kua whakahaere whakamātau mātou. I whakapūmautia ngā Whakamātau Ako Tirohanga Whānui a Te Kura i te tau 2014 i ngā pae e ono puta noa i Aotearoa I tonoa e waru tekau o ā mātou ākonga me ō rātou whānau ki te whai wāhi ki tēnei kōkiri. I tonoa, i whakaaetia hoki ngā Whakamātau e te Tāhuhu o te Mātauranga. I te rārangi whiringa toa tēnei kōkiri mō Ngā Tohu Hiranga Mātauranga a te Pirimia i te tau 2018.

Mātakitia tētahi ataata mō ā mātou Whakamātau Tirohanga Whānui [YouTube]

He hōtaka ā-ao te ako Tirohanga Whānui

Hei ākonga ako Tirohanga Whānui nō tētahi hapori ākonga ā-ao koe. I whakatūria te ako Tirohanga Whānui i Te Hononga o Amerika neke atu i te 20 tau ki mua, ā, he wāhanga ināianei o tētahi hapori Ako Tirohanga Whānu ā-Ao o ngā kaiwhakaako.

He tino whai wāhi tō mātou kura ki tēnei hapori. Kua whakarite anō hoki kia hāngai ō mātou ako Tirohanga Whānui o Te Kura ki ā mātou ākonga me ō rātou whānau, ki tō mātou kura, me Aotearoa.